Polska, początek lat 50. Młody chłopiec, którego ojciec przebywa na emigracji w Londynie, opuszcza prowincjonalne miasteczko i wyjeżdża do Warszawy, by zamieszkać u swej ciotki. Ciotka jest byłą ziemianką - i odczuwa nieustającą fascynację końmi. Razem próbują uprawiać sport hippiczny.

Film oparty o wątki biograficzne reżysera. Opowiada o czasach stalinowskich prześladowań.
10-letni Hubert mieszka tylko z matką, ponieważ jego ojciec nie wrócił po wojnie z Zachodu. Matka postanawia wysłać go do bliskiej przyjaciółki w Warszawie, chroniąc go tym samym przed funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa. W Warszawie mieszka u "ciotki" Idalii - energicznej i mocno ekscentrycznej kobiety po pięćdziesiątce. Ich wspólną pasją staje się jazda konna i unikanie ograniczeń PRL-u.

Wczesne lata pięćdziesiąte. Dziesięcioletni Hubert przyjeżdża z prowincji do Warszawy. Opiekę nad nim przejmuje ciotka Idalia. Ciotką jest osobą ekscentryczną i przeciwniczką nowego ustroju, próbuje jednak jakoś się w nim urządzić, nie gardząc przy tym różnymi kłamliwymi wybiegami wobec władzy. Pomaga chłopcu, gdy ten ma poważne kłopoty w szkole, ponieważ sprawując symboliczną wartę po śmierci Stalina, nagle się roześmiał. W końcu Hubert dowiaduje się, że ciotka ma dwa dowody tożsamości i gra dwie różne role: partyjnej i bezpartyjnej obywatelki komunistycznego państwa. W tej sytuacji Idalia nie waha się szukać wsparcia u wysoko postawionego komunisty, którym gardzi. Wychowany w kulcie prawdy Hubert ze zdumieniem obserwuje swoistą "nieuczciwość" ciotki i równoczesny podziw dla wartości, którym naprawdę hołduje. Ciotka pracuje na poczcie, ale jej pasją jest jazda konna. Pokonując wszelkie przeszkody, wraz z grupą entuzjastów organizuje stadninę koni. W końcu udaje jej się wyhodować wspaniałego wierzchowca.

Autobiograficzny powrót do czasów dzieciństwa, utrzymany w humorystyczno-sentymentalnym tonie, posłużył Zanussiemu jako pretekst do rozwinięcia tematu "inteligent wobec komunizmu". Ciotka głównego bohatera ma oryginalny pomysł na ocalenie etosu inteligenta w mrocznych czasach stalinizmu - udaje, że ma siostrę-bliźniaczkę. Dzięki podwójnej tożsamości udaje jej się godzić w miarę spokojne życie z działalnością iście wywrotową. Broniąc się przed deklasacją ciotka zostaje kimś na kształt Wallenroda, a wszelkie kompromisy (takie jak przynależność rzekomej bliźniaczki do partii) traktuje jak przygodę. Ekranowym odpowiednikiem Zanussiego wskazanym przez niego samego jest mały Hubert. Drugim alter ego autora wydaje się być postać ciotki - w końcu aktywna twórczość filmowa w czasach PRL-u wymagała sztuki kamuflażu, podobnej do tej, jaką uprawiała bohaterka.

Hubert (Bartosz Obuchowicz), syn żołnierza, który po wojnie został w Anglii, nie może liczyć na spokojne dzieciństwo w stalinowskiej Polsce. Matka nękana przesłuchaniami przez Urząd Bezpieczeństwa decyduje się oddać chłopca na wychowanie do znajomej jako wojennego sierotę. Ciotka (Maja Komorowska) okazuje się ekscentryczną, pełną życia i szalonych pomysłów starszą panią. Jako zdeklasowana właścicielka ziemska walczy o utrzymanie małego stada koni, wraz z przedwojennym rotmistrzem i trójką młodych ludzi z tzw. dobrych domów (Katarzyna Wajda, Piotr Adamczyk, Piotr Szwedes). Dziesięciolatek trafia do warszawskiej szkoły i jest poddany mocnej indoktrynacji. Tymczasem w domu ciotki wszystkie prawdy głoszone w szkole okazują się względne w myśl cytatu z Hamleta: „Są rzeczy na niebie i ziemi, o których nie śniło się filozofom”. Ciotka ma dwie tożsamości, Idy, przedwojennej posiadaczki ziemskiej i Emilii Dobrowolskiej, powojennej członkini PZPR. Pracuje na poczcie jako telegrafistka. Mimo że gardzi bolszewizmem, życiowy spryt i witalność nie pozwalają jej się poddać. Udaje jej się zalegalizować swój mały klub jeździecki przy państwowym klubie, a nawet dotrzeć konno do marszałka Konstantego Rokossowskiego. W konfrontacji z władzą stosuje rozmaite fortele, które rodzą komiczne sytuacje. Jednak pewnego dnia i ona zostaje aresztowana i zesłana na ziemie zachodnie. W finale pojawia się przed kamerą Krzysztof Zanussi, autor filmu i zwracając się do widzów ujawnia autobiograficzny charakter filmu. Dystans czasowy wpłynął na konwencję filmu, który można określić jako tragikomedię polityczną.